KSIĄŻKI JANA PAWŁA II

Dla świata nie jest już tajemnicą, że przed wyborem na Stolicę Piotrową Karol Wojtyła zajmował się twórczością literacką, pisząc utwory dramatyczne oraz poezje. W czasie pontyfikatu domyślano się, że nadal tworzy. Stawiano pytania, czy przypadkiem "nie do szuflady"? Jakież było zaskoczenie, gdy Jan Paweł II 19 października 1994r. opublikował książkę "Przekroczyć próg nadziei", która natychmiast stała się ogólnoświatowym bestsellerem. Po niej ukazały się kolejno: "Dar i Tajemnica", "Tryptyk rzymski", "Wstańcie, chodźmy" oraz "Pamięć i tożsamość".



PAPIESKIE ENCYKLIKI

Encyklika ma charakter pisma okólnego i jest napisana w formie listu papieża do biskupów i wiernych całego świata. Porusza najistotniejsze problemy z zakresu doktryny wiary, organizacji Kościoła, życia chrześcijańskiego, kultu oraz wypowiada się w kwestiach społecznych. Początkami sięga czasów apostolskich, gdy Piotr, Paweł, Jakub czy Jan kierowali swoje listy do poszczególnych Kościołów lokalnych.

Papież Jan Paweł II w ciągu ponad 26-letniej posługi w Stolicy Apostolskiej ogłosił 14 encyklik. Publikacja każdej z encyklik Jana Pawła II była wielkim wydarzeniem nie tylko dla Kościoła katolickiego,ale także dla świata innych wyznań i kultury świeckiej.

1. REDEMPTOR HOMINIS
O Jezusie Chrystusie Odkupicielu człowieka - 4 III 1979r.

Ma charakter dokumentu programowego, odwołującego się do nauczania soboru watykańskiego II, którego realizację Ojciec Święty uczynił naczelnym zadaniem swojej posługi apostolskiej. Papież bardzo wyraźnie podkreśla w "Redemptor hominis", że dokonane przez Chrystusa odkupienie potwierdza "niezbywalną godność i wartość każdej osoby ludzkiej bez względu na jej wyznanie czy kulturę". Jan Paweł II naucza, że "powszechność odkupienia jest odpowiedzią na powszechność grzechu" oraz że "odkupienie jako odnowione stworzenie ustanowiło ład i harmonię we wszystkich wymiarach ludzkiego życia".

2. DIVES IN MISERICORDIA
O Bożym Miłosierdziu - 30 XI 1980r.

Encyklika poświęcona głównie problematyce Miłosierdzia Bożego i jego znaczeniu w moralności chrześcijańskiej. O roli tej tematyki w nauczaniu Papieża zaświadcza ogłoszenie Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w krakowskich Łagiewnikach, światowym Centrum Kultu Miłosierdzia Bożego.

3. LABOREM EXERCENS
O pracy ludzkiej (z okazji 90 rocznicy encykliki "Rerum novarum") - 14 IX 1981r.

Zawiera analizę problematyki pracy ludzkiej we współczesnym świecie. Ojciec Święty rozwija w tej encyklice ideę pierwszeństwa osoby ludzkiej wobec rzeczy i samej pracy, która - według Papieża - winna być środkiem utrzymania i pomnażania dobrobytu kraju oraz samorealizacji człowieka. Omawia również uprawnienia pracowników oraz rolę i zadania związków zawodowych.

4. SLAVORUM APOSTOLI
W 1100 rocznicę dzieła ewangelizacji świętych Cyryla i Metodego - 2 VI 1985r.

Dokument poświęcony dziełu misyjnemu Kościoła. Papież ukazuje w nim misyjne i kulturowe znaczenie działalności świętych Cyryla i Metodego w odniesieniu do bieżącej sytuacji Kościoła i świata. Wskazuje na związek między wiarą i kulturą, a także przedstawia sposoby pokonywania podziałów zarówno między narodami, jak i między Kościołami chrześcijańskimi. Papież rysuje w tej encyklice wizję powszechności Kościoła, obejmującego różne tradycje kulturowe z poszanowaniem ich odrębności.

5. DOMINUM ET VIVIFICANTEM
O Duchu Świętym w życiu Kościoła i świata - 18 V 1986r.

Papież nawiązuje w tej encyklice do prawdy wiary Kościoła, sformułowanej na soborze powszechnym w Konstantynopolu w 381 roku i wyznawanej do dzisiaj w credo:"Wierzę w Ducha Świętego, Pana i Ożywiciela", który w Trójcy Świętej jest dopełnieniem Ojca i Syna.

6. REDEMPTORIS MATER
O błogosławionej Maryi Dziewicy w życiu pielgrzymującego Kościoła - 25 III 1987r.

Ojciec Święty w tej encyklice ukazuje centralne miejsce i rolę Maryi w Kościele pielgrzymującym i wynikające z jej podwójnego związku z Chrystusem i Kościołem macierzyńskie pośrednictwo. Uwzględnia również bogactwo związków maryjnych w liturgiach Wschodu, zwłaszcza bizantyjskiej. W encyklice tej Papież wskazał na znaczną rolę kobiety w Kościele.

7. SOLLICITUDO REI SOCIALIS
Z okazji 20 rocznicy ogłoszenia "Populorum progresio" - 30 XII 1987r.

To kolejna z tzw. Społecznych encyklik Jana Pawła II. Przypomina o istnieniu poważnych patologii w świecie, niosących ze sobą zagrożenia życia ludzkiego i pokoju w wyniku podziałów na wrogie bloki polityczne. Podkreśla konieczność uwzględnienieniaw posłudze Kościoła tzw. Opcji preferencyjnej na rzecz ubogich, którymi są ludzie pozbawieni nie tylko dóbr materialnych, ale także dóbr duchowych. Encyklika ta zachęca do angażowania sięw kształtowanie stosunków społecznych zgodnie z zasadą solidarności, a nie przez eliminację przeciwników politycznych bądź przemoc.

8. REDEMPTORIS MISSIO
O ostatniej aktualności posłania misyjnego (w 25 rocznicę soborowego dekretu "Ad gentes") - 7 XII 990r.

Dokument omawia teologiczne podstawy ewangelizacji. Charakteryzuje współczesną działalność misyjną, wskazuje jako jej obszar takie środowiska, jak imigranci, młodzież, skupiska biedy, wielkie miasta, jak również cały obszar stosunków międzynarodowych.

9. CENTESIMUS ANNUS
W 100 rocznicę encykliki "Rerum novarum"- 1 V 1991r.

Tłem tej encykliki jest załamanie się ideologii marksistowskiej i upadek systemu komunistycznego. Rozwija ona główne tezy katolickiej nauki społecznej w świetle współczesnych doświadczeń historycznych, zwłaszcza w aspekcie upadku doktryn totalitarnych. Uznając osiągnięcia gospodarcze kapitalizmu, zwraca uwagę na zagrożenie wartości etycznych, wynikające z absolutyzacji zasad liberalizmu.

10. VERITATIS SPLENDOR
O niektórych podstawowych problemach nauczania moralnego Kościoła - 6 VIII 1993r.

Papież analizuje oparte na Piśmie Świętym, a także tradycji racje moralnego nauczania Kościoła. Wskazuje też na wewnętrzny, nierozerwalny związek istniejący między wiarą i moralnością oraz między wolnością i prawdą.

11. EVANGELIUM VITAE
O wartości i nienaruszalności życia ludzkiego - 25 III 1995r.

Ojciec Święty w sposób zdecydowany i stanowczy broni tu wartości, a także nienaruszalności życia ludzkiego. Wykłada w niej i rozwija znane stanowisko kościoła w sprawie aborcji i eutanazji oraz zajmuje się szczegółowo naturalnymi metodami planowania rodziny, zachęcając do ich stosowania. Występuje przeciwko eksperymentom biologicznym i genetycznym na człowieku, sprzecznym z "Bożym zamysłem". Jedna z najbardziej kontrowersyjnych encyklik pontyfikatu Jana Pawła II.

12. UT UNUM SINT
O działalności ekumenicznej - 25 V 1995r.

Jan Paweł II jako pierwszy w dziejach Papież napisał encyklikę poświęcona ekumenizmowi, czyli dążeniu chrześcijan do jedności. Omawia w niej zagadnienia dialogu katolików z chrześcijanami prawosławnymi i protestanckimi w sprawie całego Kościoła chrześcijańskiego.

13. FIDES ET RATIO
O relacjach między wiarą i rozumem - 14 IX 1998r.

Dokument teologiczno-filozoficzny. Ojciec Święty charakteryzuje w niej relacje zachodzące między wiarą i rozumem.

14. ECCELSIA DE EUCHARYSTIA
O Eucharystii w życiu Kościoła - 17 IV 2003r.

Papież przypomina o ścisłym i nierozerwalnym związku między życiem Kościoła a ofiarą mszy świętej. Dokument ukazał się w Wielki Czwartek zamiast tradycyjnego listu do kapłanów.